تأملی بر کاربرد روش تحلیل گفتمان در پژوهش‌های علم اطلاعات و دانش شناسی

نویسنده

چکیده مقاله:

هدف: مقاله حاضر به معرفی روش تحلیل گفتمان، اهداف و چگونگی کاربرد آن، به عنوان یکی از روش‌های تحقیق کیفی پرداخته و با توجه به اینکه روش تحلیل گفتمان، توانسته است در رشته‌های مختلف علوم انسانی و اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد، در مقاله حاضر به چگونگی کاربرد تحلیل گفتمان در پژوهش‌های کتابداری نیز پرداخته شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع مروری بوده و با استفاده از بررسی متون مرتبط با موضوع مقاله، و تحلیل آنها نسبت به گردآوری مطالب اقدام شده است. یافته‌ها: بررسی متون نشان داد که تحلیل گفتمان فراتر از مرزهای زبانشناسی رفته است و یک زمینه مطالعاتی بین رشته‌ای محسوب می‌شود. بنابراین معنایی فراتر از سخن که در زبان‌شناسی مطرح می‌شود مدنظر آن است. سطح گفتمان تک بعدی نیست و هر سطح به سطوح یا ابعاد کوچکتری تقسیم می‌شود به نظر می‌رسد که کاربرد شیوه تحلیل گفتمان می‌تواند پژوهشگران را از پرداختن انحصاری به روش‌های تحقیق کمّی خطی و سنتی دور کند و توجه آنها را به استفاده از روش‌های نوین پژوهش جلب سازد. نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد که به روش تحلیل گفتمان، می‌تواند نشان دهد چگونه مفاهیم مختلف در علم اطلاعات و دانش شناسی شکل گرفته‌اند.

Download for Free

Sign up for free to access the full text

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

روش شناسی فراتحلیل در علم اطلاعات و دانش شناسی: چیستی، ویژگی ها و چالش ها

هرف: فراتحلیل به عنوان یک پارادایم جدید و متفاوت از فراترکیب کیفی، فراقوم‌نگاری و مرور نظامند است. ذهنی بودن مطالعات اجرا شده، وجود ناهمگنی و تناقض در نتایج مطالعات، رابطه غیر موثر نتایج پژوهش‌ها با خط‌مشی‌ها، سیاست‌های کلان و امور عام‌المنفعه، تفسیری بودن نتایج در مقایسه با پژوهش‌های کمی، چند پارادایمی بودن پژوهش‌ها، استفاده از ابزارهای اندازه‌گیری غیردقیق دلایل شکل‌گیری روش فراتحلیل است. مراح...

متن کامل

علم و فرهنگ: تأملی بر مهم ترین تحلیل های فرهنگی در جامعه شناسی علم و فناوری

در گذشته اکثر جامعه شناسان علم و فناوری، تلاش های اندکی برای وارد شدن به حوزه رسمی جامعه شناسی فرهنگ انجام داده و حتی در برابر تحلیل های فرهنگی مقاومت می کردند. جامعه شناسان فرهنگ نیز در زمینه فرایند تولید علم و فناوری، تحلیل های ناچیزی ارائه می دادند. این در حالی است که ویژگی عمده جامعه شناسی معرفت و علم جدید تأکید بر فرهنگ و تحلیل فرهنگی در مطالعات علم و فناوری است.در این مقاله به بررسی روندی...

متن کامل

ردپای نظریه های ارتباطات در علم اطلاعات و دانش شناسی

هدف: مطالعه حاضر با هدف شناسایی شباهت­ها، تفاوت­ها و چگونگی کاربرد مفاهیم حوزه ارتباطات در علم اطلاعات و دانش­شناسی انجام شد.روش: مطالعه حاضر مروری نقلی بود و  سعی شد  تا از منظر نظریههای حوزه ارتباطات به مسائل علم اطلاعات و دانش­شناسی نگریسته شود.یافته­ها: از میان علوم مختلف، کتابداری و اطلاع­رسانی با علوم ارتباطات پیوستگی اجتناب ناپذیری دارد.  برخی از نظریه­های حوزه ارتباطات از جمله نظریه کا...

متن کامل

تحلیل گفتمان انتقادی و کاربرد آن در پژوهشهای علم اطلاعرسانی

هدف: این مقاله روش تحلیل گفتمان انتقادی (که یکی از روشهای کیفی و تفسیری است) و کاربردهای محتمل آن در پژوهشهای علوم کتابداری و اطلاعرسانی و نیز، زمینههای استفاده و نقدهای مرتبط با این روش را بیان می‌کند. روش: مقالۀ حاضر از نوع تحلیلی است. در این نوع مقالات، نظریه یا روش خاصی گسترش مییابد، با شواهد نوینی استحکام بخشیده میشود، تبیینات دیگری مییابد، یا با تأمل و تردید یا انتقاد به آن توجه می...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 25  شماره بهار 1397

صفحات  27- 52

تاریخ انتشار 2018-04-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023